Ten temat budzi wiele emocji i posiada wiele mitów. Zacznijmy od podstaw.
Na rynku jest dostępnych coraz więcej urządzeń mierzących EKG. Nie każde jest tak samo dobre i nie każde posiada odpowiednie atesty medyczne. Te nieposiadające nie są nawet przez nikogo poważnego brane pod uwagę i badane. Najwięcej badań kardiologicznych posiada Apple Watch i Alivecor Kardia.
Inne urządzenia, które są certyfikowane np. przez amerykańskie FDA, rownież powinny mieć podobną jakość zapisu co Apple czy Kardia, mimo, że na ich temat nie ma aż tak wielu niezależnych badań co na temat tych dwóch powyższych. Te inne urządzenia to np. zegarek z EKG Samsung Watch, czy niektóre modele Fitbit, Huawei, Withings… Większa ilość kardiologicznych badań na Apple i Kardia wynika pewnie ze specyfikacji rynku i dostępnośći tych urządzeń i może większej chęci współpracy tych firm z naukowcami.
Pod tym wpisem Małe zestawienie domowych urządzeń z EKG wartych uwagi. umieściłem porównanie zegarków i urządzeń do domowego EKG, które moim zdaniem są warte uwagi.
Więc tak, te urządzenia są wiarygodne, to najkrótsza odpowiedź. Trochę dłuższa odpowiedź jest zależna od kilku spraw.
- Należy wykonywać pomiar zgodnie z instrukcją producenta, inaczej mogą wyjść „cuda”, czyli same artefakty.
- Te urządzenia posiadają automatyczną analizę EKG, tzn. po wykonanym pomiarze podają czy rytm jest zatokowy (poprawny), czy możę wystąpiła jakaś arytmia (tutaj ich różnicowanie jest zwykle zawężone do: migotanie przedsionków, lub rytm niejednoznaczny – stan na rok 2023, ale AI ciągle się rozwija). Trzeba pamiętać o rozróżnieniu tutaj dwóch ważnych spraw:
- Automatyczna analiza jest niestety często błędna, wynika to z niedoskonałośći AI komputerowej analizy zapisu EKG
- Ale sam zapis EKG dużo powie osobie umiejącej interpretować EKG (lekarz). Także np. automatyczny opis może brzmieć, że jest to arytmia, migotanie przedsionków. Ale lekarz na to spojrzy i powie, że nie prawda, że to błąd komputera. Innymi słowy, te zegarki lepiej nagrywają EKG niż je interpretują. Zapis można zawsze wyeksportować do PDF i emaila i wysłać lekarzowi celem sprawdzenia okiem fachowca (nie musimy polegać na automatycznej interpretacji).
- U pewnych osób z rozrusznikami serca, czy defibrylatorami ICD te urządzenia mogą fałszować EKG.
- Należy pamiętać również, ze te urządzenia nie diagnozują zawału serca, ani bólów wieńcowych, więc są przydatne jedynie do analizy samego rytmu serca. Uniesienie ST zawałowe teoretycznie może wyjść w zapisie z takiego zegarka (są nawet badania na ten temat), ale nie będzie to 100% pewna diagnoza. Poza tym są zawały NSTEMI, więc nie można na tych urządzeniach na ten moment polegać w kwestii detekcji zawału lub choroby wieńcowej. To wciąż sfera przyszłościowa, ale pewnie kiedyś to nastąpi.
- Pamiętajmy, że te urządzenia są dopełnieniem diagnostyki lekarskiej, a nie jej zastąpieniem. Lekarz po zobaczeniu zapisu z Apple, czy Kardii, prawdopodobnie nadal będzie chciał wykonać medyczny holter, itp. Aczkolwiek ten zapis być może da mu cenne wskazówki, że jednak coś złego się z naszym sercem dzieje. Częstym problemem lekarskiego EKG i Holtera EKG jest samo uchwycenie momentu arytmii – i tę lukę te urządzenia myślę dobrze wypełniają.
Popularne mity na temat tych urządzeń powielane przez ludzi:
- To są zabawki, a nie EKG.
- Fajne takie zabawki, które potrafią zarejestrować wiele (większość?) arytmii serca 😉
- Te urządzenia rejestrują jedynie puls, a nie EKG.
- Nieprawda, rejestrują rownież prawdziwe EKG jednoodprowadzeniowe. Puls też rejestrują, swoją drogą, ale to już metodą PPG.
- Z tego zapisu nie da się nic stwierdzić.
- Nieprawda, wiele napadowych arytmii da się stwierdzić lub je monitorować. Lekarze często będa potrzebowali potwierdzenia na medycznym sprzęcie, ale jednak to już będzie duży punkt zaczepienia. A w niektórych wypadkach nawet nie potrzeba potwierdzenia, bo sprawa jest dość oczywista.
- Lekarze nie biorą tych zapisów pod uwagę.
- Nieprawda, osobiście znam kilku co bierze je pod uwagę, a w niektórych klinikach lekarze wręcz polecają te urządzenia (przed lub po diagnozie do monitorowania). Świat idzie do przodu, halo, halo, mamy już 2023.
OK, dalej nie wierzysz? Mi nie musisz, ale poczytaj więc co co sami kardiolodzy mówią na temat tych urządzeń w różnych badaniach. Jest tego więcej, ale wybrałem kilka dość dosadnych.
Początkowa i orientacyjna wartość wykrywania migotania i trzepotania przedsionków w Kardia Mobile jest porównywalna z wynikami uzyskanymi w standardowym EKG. Kardia Mobile był lepszy w wykrywaniu rytmu zatokowego niż szybka wzrokowa ocena 12-odprowadzeniowego EKG. Chociaż odstępy PQ i QT były krótsze w Kardia Mobile w porównaniu z 12-odprowadzeniowym EKG. Wartość kliniczna wymaga jednak weryfikacji w dużych badaniach. – Koltowski L, Balsam P, Glowczynska R, Rokicki JK, Peller M, Maksym J, Blicharz L, Maciejewski K, Niedziela M, Opolski G, Grabowski M. Kardia Mobile applicability in clinical practice: A comparison of Kardia Mobile and standard 12-lead electrocardiogram records in 100 consecutive patients of a tertiary cardiovascular care center. Cardiol J. 2021;28(4):543-548. doi: 10.5603/CJ.a2019.0001. Epub 2019 Jan 15. PMID: 30644079; PMCID: PMC8276994.
Nowe, przenośne urządzenia są użyteczne w pokazywaniu rytmu zatokowego i wykrywaniu migotania przedsionków w praktyce klinicznej. Jednak pomiary EKG dotyczące przewodzenia i repolaryzacji powinny być wyjaśnione za pomocą standardowego 12-odprowadzeniowego elektrokardiogramu. – Bartosz Krzowski, Kamila Skoczylas, Gabriela Osak, Natalia Żurawska, Michał Peller, Łukasz Kołtowski, Aleksandra Zych, Renata Główczyńska, Piotr Lodziński, Marcin Grabowski, Grzegorz Opolski, Paweł Balsam, Kardia Mobile and ISTEL HR applicability in clinical practice: a comparison of Kardia Mobile, ISTEL HR, and standard 12-lead electrocardiogram records in 98 consecutive patients of a tertiary cardiovascular care centre, European Heart Journal – Digital Health, Volume 2, Issue 3, September 2021, Pages 467–476
Apple Watch wytwarza dokładne 1-odprowadzeniowe EKG u zdrowych osób dorosłych bez znanej historii kardiologicznej. Właściwe zastosowanie tej technologii do noszenia w warunkach ambulatoryjnych i ambulatoryjnych powinno być dalej oceniane przez klinicystów. – Saghir N, Aggarwal A, Soneji N, Valencia V, Rodgers G, Kurian T. A comparison of manual electrocardiographic interval and waveform analysis in lead 1 of 12-lead ECG and Apple Watch ECG: A validation study. Cardiovasc Digit Health J. 2020 Aug 26;1(1):30-36. doi: 10.1016/j.cvdhj.2020.07.002. PMID: 35265871; PMCID: PMC8890353.
Urządzenie ECG, oparte na EKG, typu zegarkowego, do noszenia, wykazało lepszą skuteczność niż monitorowanie holterowskie w wykrywaniu objawowych arytmii serca. Urządzenie zegarek ECG rejestrowało rozróżnialne załamki P i morfologię zespołu QRS. Poważne zaburzenia rytmu serca wykryto za pomocą w-ECG u 30,2% pacjentów, a 17,7% pacjentów poddano interwencji terapeutycznej na podstawie zapisu w-ECG. – Kim YG, Choi JI, Kim HJ, Min K, Choi YY, Shim J, Son HS, Kim YH. A Watch-Type Electrocardiography Is a Reliable Tool for Detecting Paroxysmal Cardiac Arrhythmias. J Clin Med. 2022 Jun 10;11(12):3333. doi: 10.3390/jcm11123333. PMID: 35743404; PMCID: PMC9224975.
W naszym badaniu zapisy elektrokardiograficzne Apple Watch umożliwiły odpowiednie pomiary QT, gdy smartwatch był noszony na lewym nadgarstku u 85% pacjentów. Liczba ta wzrosła do 94%, gdy smartwatch został przeniesiony do alternatywnych pozycji. Wydajność zależy od czynników takich jak jakość zapisu elektrokardiograficznego i amplituda załamka T. Dlatego określenie najlepszej pozycji smartwatcha (tj. mapowanie załamka T) na początku badania może poprawić dokładność. – Strik, M. , Caillol, T. , Ramirez, F. D. , Abu-Alrub, S. , Marchand, H. , Welte, N. , Ritter, P. , Haïssaguerre, M. , Ploux, S. & Bordachar, P. (2020). Validating QT-Interval Measurement Using the Apple Watch ECG to Enable Remote Monitoring During the COVID-19 Pandemic. Circulation, 142 (4), 416-418. doi: 10.1161/CIRCULATIONAHA.120.048253.
Badanie wykazało równą jakość iECG pochodzącego z Apple Watch w porównaniu z odprowadzeniem I w 12-odprowadzeniowym EKG u dzieci we wszystkich grupach wiekowych i niezależnie od anatomii serca. Podczas gdy automatyczna interpretacja iECG przez wewnętrzny algorytm wydaje się być niewystarczająca u dzieci, iECG może być obiecującą opcją do wykorzystania jako mobilny monitor zdarzeń do dokumentowania arytmii u dzieci w każdym wieku. – Kobel, M., et al. „Accuracy of the Apple Watch iECG in Children With and Without Congenital Heart Disease.” Pediatric Cardiology, vol. 43, no. 1, Jan. 2022, pp. 191+. Gale Academic OneFile, link.gale.com/apps/doc/A715516759/AONE?u=dublin&sid=summon&xid=4f6a1f58. Accessed 2 Oct. 2023.
Urządzenia ECG, Kardia Mobile 1 i Kardia Mobile 6 ze wsparciem kardiologa mogą dokładnie odróżnić rytm zatokowy serca od migotania przedsionków. Badania przesiewowe pacjentów można przeprowadzać w innych placówkach, ze zdalnym wsparciem kardiologa w przypadku wątpliwych zapisów. – F. Azzari, N. Dionne, L. Krsticevic, L. Rioux, S. Veilleux,
ATRIAL FIBRILLATION DETECTION IN A CARDIOLOGY OUTPATIENT CLINIC: COMPARISON BETWEEN AUTOMATED ECG, KARDIA 1-LEAD AND 6-LEAD DEVICE, Canadian Journal of Cardiology, Volume 36, Issue 10, Supplement, 2020, Pages S16-S17, ISSN 0828-282X
Z roku na rok producenci urządzeń ubieralnych coraz bardziej zagłębiają się w opiekę zdrowotną, dostarczając nowe funkcje medyczne i prowadząc dalsze badania we współpracy z wiodącymi instytucjami medycznymi. W Apple Watch Series 6 czujniki optyczne zostały przeprojektowane, aby zapewnić pomiary nasycenia tlenem i VO2 max. Chociaż aplikacja do pomiaru poziomu tlenu we krwi oficjalnie nie jest przeznaczona do użytku medycznego, w przyszłości może stać się funkcją klasy medycznej. Apple niedawno rozpoczęło dwa nowe badania badające wykonalność AW w kardiologii. Jedno z nich dotyczy monitorowania pacjentów z niewydolnością serca, a drugie koncentruje się na korelacji między aktywnością fizyczną a zdrowiem serca. Chociaż istnieje potrzeba dalszej walidacji, badania wykazały, że urządzenia do noszenia, takie jak AW, nie powinny być postrzegane tylko jako gadżety. Mimo to mogą one stać się wiarygodnym źródłem danych medycznych. Ponadto profesjonalne wskazówki i doświadczenie kliniczne mogą zapewnić ogromny potencjał w badaniach przesiewowych arytmii, terapii wspomagającej i rehabilitacji kardiologicznej. – Basza M, Krzowski B, Balsam P, Grabowski M, Opolski G, Kołtowski L. An Apple Watch a day keeps the doctor away? Cardiol J. 2021;28(6):801-803. doi: 10.5603/CJ.2021.0140. PMID: 34985118; PMCID: PMC8747830.