Bardzo niski puls na zegarku, lub pulsoksymetrze? Sprawdź czy nie masz arytmii.

Niski puls? O co chodzi?

Czasami ludzie, którzy mierzą sobie puls kontrolnie zegarkami, lub pulsoksymetrami na palec, zauważają niepokojące odczyty. Puls spada do 30-40 uderzeń na minutę. Z reguły kończy się to paniką i wizytą na SOR.

Co się często okazuje, za taki stan rzeczy może odpowiadać arytmia, a w szczególności PVC, czyli przedwczesne pobudzenia komorowe.

Dlaczego tak się dzieje?

Przypomnijmy – zegarki, nawet te z funkcją EKG, puls mierzą metodą fotopletyzmogramu – czyli PPG. W taki sam sposób działają pulsoksymetry na palec.

Tak w skrócie i moimi słowami (bo nie wklejam tego z Google), PPG to metoda która za pomocą diody świetlnej mierzy zmiany objętości krwi w naczyniu krwionośnym w naszym ciele (palec, lub nadgarstek…). Krew dobrze absobruje światło, więc w momencie skurczu serca kiedy tej krwi jest więcej w naczyniach, jest większe pochłanianie światła z diody zegarka, a mniejsze odbicie tego światła. I analogicznie dzieje się odwrotnie podczas rozkurczu – zachodzi mniejsze pochłanianie światła i większe odbicie. Zegarek i pulsoksymetr rejestrując te zmiany oblicza specjalnym algorytmem właśnie nasz puls, SpO2, itp.

No i….?

No i tu jest pies pogrzebany 🙂 Jeśli serce pracuje normalnie i przewidywalnie, to puls jest zwykle dobrze przez te urządzenia zliczany. A co jeśli ktoś dostaje zaburzeń serca, np. PVC?

Wtedy zwykle dochodzi do niedoszacowania pulsu – te urządzenia gubią pobudzenie i „myślą” że serce nie zabiło, podczas gdy zabiło, tylko, że tym biciem było PVC. Jak nietrudno zgadnąć dalej – urządzenie np. zamiast 4 skurczów widzi tylko dwa, i w związku z tym podaje nasz puls jako np. 33, zamiast 66.

Możecie spytać – „Sam to wymyśliłeś ?”

Absolutnie nie 🙂 Już w latach 80-tych autorzy Kryda&Cohn [1] opisywali, że pobudzenia komorowe PVC mają o ok. 70% zmniejszony rzut serca w porówaniu do normalnych skurczów serca (zatokowych).

Właśnie ta mniejsza perfuzja PVC powoduje, że te skurcze nie są poprawnie wychwytywane przez urządzenia PPG.

Z kolei już bliżej obecnych czasów bo w roku 2021 autorzy Kovoor&Thiagalingam[2] opisywali przykład 50 letniego pacjenta, który w panice pojawił się na SOR z pulsem na poziomie 33-43 / min zarejestrowanym przez Apple Watch. Po serii badań okazało się, że pacjent ma faktyczny puls 70/min, a nie w okolicach 40/min jak raportował zegarek, a za błąd są odpowiedzialne częste monomorficzne pobudzenia komorowe PVC.

Jak się upewnić?

Aby mieć pewność czy nasz puls jest faktycznie taki niski, a nie przekłamany, najprościej będzie wykonać ekg. EKG nie posiada problemu PPG – ponieważ nie polega, na zmianach objętości krwi, a na sygnałach elektrycznych. Można też sprawdzić puls tradycyjnie, palcem. Jeśli wyczujemy nieregularność i mocniejsze i słabsze uderzenia, to wtedy prawie na pewno to będzie właśnie przyczyną naszego „problemu”.

Bibliografia