🫀 Zespół Brugadów i ICD – co naprawdę mówią badania z ostatnich 30 lat?
Zespół Brugadów (BrS) budzi grozę – nie bez powodu. To rzadka, genetyczna choroba rytmu serca, która może prowadzić do nagłej śmierci sercowej (SCD), często podczas snu.
Dlatego wiele osób (w tym lekarzy) zakłada automatycznie: „masz Brugada → musisz mieć defibrylator (ICD).”
Ale to zbyt uproszczone i nie zawsze właściwe podejście.
📌 Dwa nowe artykuły w JACC: Clinical Electrophysiology (2025) dają wyjątkowo dokładny obraz sytuacji.
📊 Co pokazuje 30 lat danych z belgijskiego centrum (Monaco et al., 2025)?
👥 Objęto 306 pacjentów z BrS, którzy mieli wszczepione ICD w latach 1992–2022.
📈 Średni czas obserwacji: ponad 8 lat (niektórzy nawet 30 lat!).
🔹 Kiedy wszczepiano ICD?
- 16% – po zatrzymaniu krążenia lub groźnej arytmii (wtórna prewencja)
- 84% – „na wszelki wypadek” – głównie po omdleniach lub niepokojących wynikach testów (pierwotna prewencja)
⚡ Co się wydarzyło w trakcie obserwacji?
- 14% pacjentów miało groźne arytmie (VF/VT), które wymagały terapii ICD
- 15% otrzymało przynajmniej jeden niepotrzebny szok
- 27% musiało przejść wymianę urządzenia lub przewodu
- Pacjenci z tzw. mutacjami „loss-of-function” w genie SCN5A mieli znacznie wyższe ryzyko arytmii
- U pacjentów wysokiego ryzyka, którzy przeszli ablację nasierdziową, częstość arytmii zmniejszyła się o połowę
💬 Komentarz redakcyjny (Krahn & Moore, 2025):
- Większość dzisiejszych pacjentów z BrS jest bezobjawowa, wykrywana przypadkowo – ich ryzyko zgonu jest niskie (0,4–1,2% rocznie)
- ICD może uratować życie, ale to nie jest urządzenie neutralne:
- Powoduje stres, ból, a czasem depresję
- Wymaga częstych interwencji chirurgicznych
- U młodych pacjentów oznacza dekady życia z ryzykiem powikłań
- Wszczepianie ICD „na zapas” jest problematyczne, szczególnie jeśli jedynym wskazaniem jest np. dodatni test ajmalinowy czy ciche mutacje genetyczne.
📌 Zatem – kto powinien dostać ICD, a kto nie?
✅ Wskazania silne (ICD raczej potrzebny):
- Przebyte zatrzymanie krążenia (VF)
- Omdlenia o charakterze arytmicznym (potwierdzone badaniami)
- Spontaniczny typ 1 w EKG + dodatni EPS (badanie elektrofizjologiczne)
- Mutacje SCN5A typu „loss-of-function” + inne czynniki ryzyka
- Wysokie wyniki w skali Sieira, PAT lub Brugada-Risk
❌ ICD może nie być potrzebny, jeśli:
- Jesteś bezobjawowy
- Nie masz mutacji o wysokim ryzyku
- Masz tylko „wywołany” (np. przez gorączkę lub lek) typ 1 w EKG
- Nie stwierdzono groźnych arytmii w EPS
- Nie masz rodzinnej historii nagłej śmierci
🔄 Alternatywy dla ICD – co z ablacją?
- Od 2016 r. stosuje się ablację nasierdziową (RVOT) u pacjentów wysokiego ryzyka
- Dane z rejestru BRAVO i Monaco et al. sugerują, że znacznie zmniejsza ona liczbę arytmii
- Dla niektórych pacjentów może być lepszym wyborem niż ICD – ale potrzebne są badania porównawcze (ICD vs ablacja vs nadzór)
💥 Nowość: Sztuczna inteligencja i EKG jako narzędzie predykcyjne
- AI analizujące EKG ma potencjał, by lepiej niż lekarze identyfikować osoby zagrożone SCD
- Może w przyszłości ograniczyć liczbę niepotrzebnych ICD
🧠 Wniosek: Brugada ≠ od razu ICD
Nie każdy zespół Brugadów jest taki sam.
Nie każdy potrzebuje defibrylatora.
Nie chodzi o brak leczenia – chodzi o trafne, indywidualne decyzje.
🗣 Jeśli jesteś pacjentem z BrS – nie bój się zadawać pytań. Dobre decyzje zapadają we współpracy lekarz–pacjent.
📚 Źródła:
- Monaco C. et al. (2025) Implantable Cardioverter-Defibrillator Therapy in Brugada Syndrome: A 30-Year Single-Center Experience. JACC: Clinical Electrophysiology, 11(6), 1174–1188. https://doi.org/10.1016/j.jacep.2025.01.013
- Krahn A.D., Moore B.M. (2025) Decades of Defibrillation in Brugada Syndrome: Appropriate or Inappropriate? JACC: Clinical Electrophysiology, 11(6), 1189–1192. https://doi.org/10.1016/j.jacep.2025.03.034
