Badanie Holtera EKG, znane również jako monitorowanie Holtera, to procedura diagnostyczna stosowana w kardiologii do monitorowania i rejestrowania aktywności elektrycznej serca pacjenta przez okres 24-48 godzin lub nawet dłużej. Jest często stosowane w przypadku podejrzeń dotyczących nieregularności rytmu serca, dusznicy bolesnej, omdleń, bólu w klatce piersiowej lub innych objawów związanych z układem sercowo-naczyniowym.
Podczas badania Holtera pacjent nosi małe urządzenie monitorujące, które zapisuje ciągłe dane dotyczące aktywności elektrycznej serca, nawet podczas wykonywania codziennych czynności i snu. Badanie to pozwala lekarzowi ocenić rytm serca pacjenta w różnych sytuacjach i pomaga w diagnozie arytmii serca, tachykardii, bradykardii czy ischemii mięśnia sercowego.
Przed przystąpieniem do badania, pacjent zostaje przygotowany przez technika medycznego, który nakłada elektrody na klatkę piersiową pacjenta. Po zakończeniu okresu monitorowania, pacjent oddaje urządzenie, a zapisane dane są analizowane przez lekarza specjalizującego się w kardiologii. Na podstawie wyników badania Holtera EKG lekarz może zalecić dalsze badania lub wdrożyć odpowiednie leczenie w przypadku wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości w rytmie serca.
Popularne są również dzisiaj holtery wysyłkowe, gdzie przez Internet zamawiamy sobie to badanie, dostajemy holter kurierem do domu i sami go przyczepiamy. Są dostępne wyczerpujące instrukcje w pudełku, jak również pomoc technika przez telefon w razie problemow z założeniem.
Ok, tyle mozna się dowiedzieć na wielu stronach w internecie. Pójdźmy więc o krok dalej i spójrzmy na typowe wyniki holtera i co one oznaczają.
Oto przykładowa i typowa pierwsza strona wyniku badania holterowskiego z podsumowaniem.
Na wstępie ważna sprawa – bardzo często to co jest wpisane w podsumowaniu jest błędne. Jak to możliwe? Otóż zwykle podsumowanie jest automatycznie generowane przez komputer (oprogramowanie komputerowe holtera) na podstawie automatycznej analizy. Np. może być sytuacja, że jest podane że było 10 minut migotania przedsionków, a tak naprawdę go nie było. To był tylko zły zapis z zakłóceniami i został błędnie zinterpretowany przez komputer jako migotanie. Lekarz zwykle własnym okiem ocenia zapis EKG holtera i sam sprawdza newralgiczne momenty zapisu. Czy więc lekarz nie powinien po sprawdzeniu skorygować tych tabelek w podsumowaniu? Moim zdaniem powinien – aby praca została rzetelnie wykonana. Niestety często tego nie robią i zostawiają błędy w podsumowaniu. To co istotne opisują jedynie w swoim własnoręcznym podsumowaniu (o tym za chwilę).
Ok, co więc to oznacza:
- Ogólnie
- Długość zapisu, czyli jak długo holter monitorował pacjenta, zwykle to powinno być blisko ustalonego zlecenia, czyli 1 dnowy holter monitoruje 24 godz. Często się zdarza, że jest to nieco mniej, lub więcej, nie ma to większego znaczenia.
- Wszystkie QRS – oznaczają wszystkie uderzenia serca jakie mieliśmy podczas noszenia holtera
- Wystymulowane – oznaczają pobudzenia serca przez rozrusznik serca, u ludzi bez rozrusznika, powinno być tam zero
- VE komorowe – czyli inaczej mówiąc dodatki komorowe, ile ich było w całym zapisie. Procent podany w nawiasie reprezentuje stosunek procentowy dodatków komorowych PVC do wszystkich uderzeń serca. Czyli w opisywanym przykładnie 7,9% czasu pracy serca podczas holtra to były przedwczesne skurcze komorowe.
- SVE, to samo, tylko, że nadkomorowe (przedwczesne skurcze nadkomorowe)
- BBB to jest bundle branch block, ilość uderzeń serca z blokiem przewodzenia (np. RBBB lub LBBB)
- Zaberowane – podobnie co BBB, ale dotyczy przedwczesnch skurczów serca, które maja nienaturalną ścieżkę impulsu
- HR
- Średni, czyli uśredniony matematycznie puls podczas noszenia holtera (dzień i noc się na to składa)
- Min. HR, minimalny puls średni na minutę
- Max. HR, maksymalny puls średni na minutę
- w tachykardiach i bradykardiach, czyli ile procentowo lub ilościowo klasyfikowało się jako bradykardia, lub tachykardia
- Najdłuższy R-R, najdłuższy odstęp R-R odnosi się do najdłuższego odstępu między dwoma kolejnymi załamkami R w zarejestrowanych danych całego zapisu EKG. Np. można mieć R-R 3 sekundy, to znaczy, że serce w jednym momencie nie biło 3 sekundy. Zwykle oznacza to pauzę/blok serca. R-R 1.5 sekundy natomiast zwykle nie budzi podejrzeń.
- HRV
- HRV to dość skomplikowany temat i te parametry podane są różnymi jednostkami miary HRV. To raczej temat na osobny post, ale krótko można przyjąć, że to nie jest bardzo kluczowa miara naszego serca i zdrowia i możemy się na tym nie skupiać. Co to jest HRV (zmienność rytmu zatokowego)?
- Komorowe
- Pojedyncze , czyli pojedyncze pobudzenia komorowe (dodatek komorowy, aby być pojedynczy musi być z obu stron otoczony uderzeniami serca zatokowymi – jeśli ma to sens co mówię?)
- Pary, to są dwa pobudzenia komorowe jedno po drugim
- Bigeminie, to tak naprawdę są nadal pobudzenia komorowe pojedyncze (bo dodatek jest otoczony z dwóch stron uderzeniami zatokowymi), tylko, że ułożone są one we wzór bigeminii, zobacz ten wpis Wzory przedwczesnych skurczów serca, poznaj je!
- Rytm komorowy, to minimum 3 pod rząd lub więcej uderzeń komorowych, ale przy stosunkowo powolnym pulsie ok. 50-120/min. Powstaje, gdy częstość ektopowego rozrusznika komorowego przekracza częstość węzła zatokowego. Często wiąże się ze zwiększonym napięciem błędnym i zmniejszonym napięciem współczulnym. Nie mylić z częstoskurczem komorowym. To niby trochę podobne, ale nie do końca.
- Max Min HR, tu chodzi o najszybsze lub najwolniejsze rytmy komorowe, zwykle te pola są puste jeśli nie mamy form złożonych w zapisie
- Nadkomorowe
- To samo co wyżej, ale dotyczy rytmu serca pochodzącego znad komór serca, czyli z przedsionków
- Pauzy
- Pauzy ponad 2.0 sekund są uznawane za podejrzane. Niekoniecznie to jest od razu problem duży, ale wymaga analizy przez kardiologa. Najdłuższa pauza, jak sama nazwa wskazuje, to najdłuższa przerwa w pracy serca w czasie zapisu badania.
- QT i QTc to czas odcinka QT i QT skorygowanego (do pulsu), generalnie patrzy się tylko na QTc. Poprawne QTc u dorosłych mężczyzn powinno być poniżej 430ms, a graniczne w przedziale 430-450ms. U dorosłych kobiet poniżej 450ms, a graniczne 450-470ms. Jeśli masz więcej zapytaj kardiologa, jeśli sam nic na ten temat nie powie.
- Analiza ST
- Analiza ST dotyczy odcinka ST w zapisie EKG. Ten odcinek zwykle reprezentuje problemy niedokrwienne serca, jeśli jest zaburzony. Odradzam analizowanie samemu tego parametru, ponieważ często jest zaburzony przez atefakty ruchowe podczas noszenia holtera, może też byc zaburzony przez naturalne czynniki EKG danego pacjenta, np. wczesna repolaryzacja serca, jak w omawianym przykładzie. Kardiolog musi ocenić i wydać swoją opinię.
Wnioski lekarza:
To co wspominałem wcześniej. To najważniejsze jest, ponieważ podsumowanie może być zakłócone błędami analizy komputerowej, a we wnioskach lekarz już powinien napisać co faktycznie w holterze zauważył. Czyli tym należy się kierować. Wnioski bez podpisu lekarza i pieczątki są nieważne.
Na dalszych stronach wyników holtera zwykle umieszczane są dodatkowe zrzutki z zapisu EKG i analiza szczegółowa godzinowa, itp. Czyli to już tak bardziej dogłębnie jest ukazane, plus są wydrukowane fragmenty zapisu EKG, które reprezentują omawiany parametr pracy serca. Nie ma tu nic nowego, czego nie ma w podsumowaniu, lub we wnioskach lekarza, ale dla ciekawości można sobie przejrzeć.
Przykłady tych dalszych stron poniżej.
Czegoś nie ująłem, coś zapomniałem? Proszę o komentarz na dole 🙂
